ประเด็นเด่น สกศ. ขอพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ “สมรรถนะหลัก” หรือ คุณลักษณะที่ผู้เรียนควรมีและสามารถนำไปใช้ได้อย่างเหมาะสม เพื่อนำไปปรับใช้กับตัวเองได้ในแต่ละสถานการณ์กันค่ะ
.
 โดยสมรรถนะหลักของผู้เรียนนั้นประกอบจากความรู้ ทักษะและคุณลักษณะ เพื่อให้การพัฒนาของทุกคนในประเทศเป็นไปได้ด้วยดี สภาการศึกษาและคณะทำงานซึ่งได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา ร่วมวิจัยเพื่อกำหนดมาตรฐานสมรรถนะ (Competency Standards) ขึ้นให้เป็นสมรรถนะเบื้องต้นที่จำเป็นสำหรับผู้เรียน และเตรียมนำมาใช้ปรับหลักสูตรการศึกษาทุกระดับชั้นให้ทันสมัย ตอบโจทย์การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 นี้
.
สมรรถนะเบื้องต้นที่จำเป็นสำหรับผู้เรียน มี 10 สมรรถนะสำคัญ ดังนี้ 

1) ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร 

ภาษาไทยเป็นของคนไทย เป็นภาษาพื้นฐานที่เราทุกคนใช้ในการติดต่อสื่อสารทุกๆ วัน เรียกได้ว่า “ภาษาไทยเพื่อการสื่อสาร” เป็นอีกหนึ่งสมรรถนะที่ทำให้เราฟัง  พูด  อ่าน และเขียน  เรื่องราวต่างๆ ที่สนใจได้อย่างถูกต้อง เวลามีเรื่องอะไรที่น่าสนใจก็แชร์ให้ทุกคนรู้ได้เช่นกัน 

2) คณิตศาสตร์ในชีวิตประจำวัน 

เรื่องตัวเลขอยู่ในชีวิตประจำวันของเราตลอดเวลาสามารถฝึกใช้กันได้ง่ายๆ นะคะ ไม่ว่าจะเป็นการเดินทางไปโรงเรียนด้วยรถเมล์  ซื้ออาหาร หรือซื้อเครื่องเขียนสำหรับใช้ตอนเรียน  จะตอนไหนก็ต้องใช้ “สมรรถนะคณิตศาสตร์ในชีวิตประจำวัน” มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้

3) การสืบสอบทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์

เพราะทุกเรื่องมีคำตอบให้เราได้ค้นหา “สมรรถนะการสืบสอบทางวิทยาศาสตร์และจิตวิทยาศาสตร์” เป็นทักษะสำคัญที่จะให้ทุกคนใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ในการตามหาคำตอบด้วยการตั้งสมมติฐาน สังเกต ทดลอง และอภิปรายผล ทักษะนี้สามารถนำไปปรับใช้ได้กับทุกเรื่องในชีวิตประจำวันเลยนะคะ

4)  ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร 

Hello สปีคอิงลิช ฟุดฟิดฟอไฟ.. 
ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร” คือสมรรถนะในการที่เราสามารถฟัง พูด อ่านและเขียนภาษาอังกฤษได้รู้เรื่อง ขอแนะนำให้ทุกคนฝึกฝนสมรรถนะส่วนนี้ด้วยความตั้งใจและมุ่งมั่นพร้อมแชร์ความเป็นไทยไปทั่วโลกแบบสร้างสรรค์ ความรู้พร้อม! ความกล้ามี! เพียงเท่านี้ก็พร้อมเพิ่มสมรรถนะภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารได้แล้วค่ะ

5)  ทักษะชีวิตและความเจริญแห่งตน 

เพราะเราไม่ได้อยู่ในโลกเพียงลำพัง สมรรถนะ “ทักษะชีวิตและความเจริญแห่งตน” จะทำให้ทุกคนรู้จักดูแลตนเอง มีวินัยและป้องกันตนเองจากภัยต่างๆ ภายใต้กฎเกณฑ์ต่างๆ ของสังคมและกฎหมาย แต่ก็พร้อมที่จะส่งต่อสิ่งดีๆ เหล่านั้นให้กับคนอื่นด้วยใจ เช่น การบริจาคสิ่งของให้กับผู้ด้อยโอกาส อ่านหนังสือให้กับคนตาบอดให้เขาได้รู้เรื่องราวจากตัวหนังสือผ่านเสียงของเรา

6)  ทักษะอาชีพและการเป็นผู้ประกอบการ 

โตขึ้นอยากเป็นอะไรกันนะ? การที่เรารู้ตัวว่าอยากทำอะไร “ทักษะอาชีพและการเป็นผู้ประกอบการ” จะเป็นสมรรถนะที่ทำให้เรามีเป้าหมายในการทำงาน มีทักษะและลักษณะนิสัยที่ดีในการทำงานมากยิ่งขึ้นค่ะ ไม่ว่าจะเป็น ความขยัน ความอดทน ความซื่อสัตย์ และความรับผิดชอบ รวมถึงมีทักษะพื้นฐานด้านอื่นๆ ด้วยค่ะ 
.
ประเด็นเด่น สกศ. มีเคล็ด (ไม่) ลับ  ที่จะทำให้ทุกคนฝึกฝนสมรรถนะนี้ได้แบบง่ายๆ ปรับใช้ได้ในชีวิตประจำวันเลยค่ะ แค่ลองเริ่มต้นกันดูได้จากฝึกวางแผนสร้าง To-do List สิ่งที่ต้องในในชีวิตประจำวัน รับผิดชอบหน้าที่ไปพร้อมกับสังเกตสิ่งที่ตนเองชอบ สิ่งที่ชอบอาจกลายเป็นอาชีพที่ใช่ของเราในอนาคตก็ได้นะ 

7)  ทักษะการคิดขั้นสูงและนวัตกรรม 

เบางครั้งเจอปัญหาที่แก้ไม่ออก ไม่รู้จะทำยังไงดี แต่ถ้าทุกคนมีสมรรถนะ “ทักษะการคิดขั้นสูงและนวัตกรรม” การแก้ปัญหาจะเป็นเรื่องที่ง่ายขึ้นค่ะ เมื่อเรามีความคิดขั้นสูงที่สามารถเเก้ปัญหาต่างๆ ได้แล้ว ก็จะต่อยอดทำให้เรามีไอเดียที่แปลกใหม่ และสรรสร้างนวัตกรรมใหม่ๆ ได้แน่นอนค่ะ
.
ใครอยากเป็นผู้คิดค้นสิ่งใหม่ๆ ของโลกก็ต้องฝึกทักษะนี้กันเยอะๆ นะคะ ตัวอย่างนักประดิษฐ์ที่มีพื้นฐานจากทักษะนี้ เช่น โทมัส อัลวา เอดิสัน นักประดิษฐ์ที่ต้องการแก้ปัญหาไส้หลอดไฟแบบเดิมที่ก่อให้เกิดไฟไหม้ได้ง่าย จึงคิดค้นไส้หลอดไฟที่ทนต่ออุณหภูมิสูงได้ จนเป็นต้นแบบของหลอดไฟที่กันอย่างแพร่หลายในทุกวันนี้

8)  การรู้เท่าทันสื่อสารสนเทศและดิจิทัล

ทุกๆ คนก็สามารถรู้เท่าทันสื่อต่างๆ ได้ เพื่อไม่เป็นเหยื่อของ Fake News อีกต่อไป!
เพราะสมรรถนะ “การรู้เท่าทันสื่อสารสนเทศและดิจิทัล” จะทำให้ทุกคนเข้าใจและใช้ประโยชน์จากสื่อฯ ได้อย่างง่ายๆ  ไม่ว่าจะเป็นการเรียนรู้ การหาข้อมูล ตรวจสอบความจริงหรือแม้กระทั่งส่งต่อข้อมูลที่ถูกต้องค่ะ

9)  การทำงานแบบรวมพลังเป็นทีมและมีภาวะผู้นำ

ทำงานคนเดียวไม่สนุกหรอกค่ะ ทุกคนต่างรู้ว่าการทำงานเป็นทีมดีกว่ากันตั้งเยอะ แต่การทำงานเป็นทีมแบบนี้จะต้องมีสมรรถนะ “การทำงานแบบรวมพลังเป็นทีมและมีภาวะผู้นำ” นั้นหมายถึงเราต้องกล้าแสดงความคิดเห็น พร้อมทั้งรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นไปด้วยพร้อมๆ กันค่ะ
.
ถ้าในทุกๆ การทำงาน ทุกคนช่วยกันแบ่งหน้าที่การทำงานที่ชัดเจนแล้ว มีผู้นำและผู้ตามที่ดี รับรองเลยว่าไม่ว่าจะทำงานไหนก็สำเร็จราบรื่นแน่นอนค่ะ 

10)  พลเมืองที่เข้มแข็ง/ตื่นรู้ ที่มีจิตสำนึกสากล

สมรรถนะนี้จะทำให้เราสามารถใช้ชีวิตอยู่ในกฎกติกาที่แตกต่างกันออกไปในแต่ละประเทศได้อย่างมีความสุข พร้อมมีจิตสำนึกที่ดีต่อโลก เเละประเทศที่เราอยู่ เช่น หมั่นปลูกต้นไม้เพื่อลดโลกร้อน งดการใช้ถุงพลาสติกถ้าไม่จำเป็น แค่นี้ก็ทำหน้าที่พลเมืองที่เข้มแข็ง มีจิตสำนึกสากล ได้ง่ายๆ ค่ะ
.

.
หากอยากเรียนรู้เรื่องสมรรถนะ
ประเด็นเด่น สกศ. ขอแนะนำ e-book "เข้าใจสมรรถนะอย่างง่ายๆ ฉบับประชาชน" อ่านกันต่อได้ที่
https://fliphtml5.com/wbpvz/nram/basic
 

***********************************
ติดตามข่าวสารได้ที่