วันที่ 29 พฤศจิกายน 2566 สำนักมาตรฐานการศึกษาและพัฒนาการเรียนรู้ (สมร.) สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.) ลงพื้นที่ศึกษา  แนวทางการปลูกฝังจิตสำนึกการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติควบคู่กับการเสริมสร้างทักษะการดำรงชีวิตในศตวรรษที่ 21 ของปราชญ์ชาวบ้าน ของ  ครูเด่นศิริ ทองนพคุณ ครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ 4 • โดยมี นางสาวกรกมล จึงสำราญ • ผู้อำนวยการกลุ่มพัฒนานโยบายด้านการมีส่วนร่วมและการเพิ่มโอกาสทางการศึกษา บุคลากร สมร. และคณะนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมเรียนรู้ ณ  ศูนย์ท่าจีนศึกษา โรงเรียนวัดดอนหวาย (นครรัฐประสาท) อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม  • โอกาสนี้ นางสาวสายรุ่ง พุทธา ผู้อำนวยการโรงเรียนฯ และปราชญ์ชาวบ้านของศูนย์ท่าจีนศึกษา ร่วมให้ข้อมูล

ครูเด่นศิริ ทองนพคุณ • ได้รับการยกย่องเป็นครูภูมิปัญญาไทย  ด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งขับเคลื่อนการตั้ง  ชมรมเรารักแม่น้ำท่าจีนนครปฐม • และต่อยอดสู่การจัดตั้งศูนย์ท่าจีนศึกษา จัดทำ  หลักสูตรห้องเรียนสายน้ำ  ว่าด้วยเรื่องสิ่งแวดล้อมและแม่น้ำท่าจีน  ให้เด็ก ๆโรงเรียนวัดดอนหวายทุกระดับชั้นได้เรียนรู้ • โดยใช้แม่น้ำท่าจีนเป็นห้องเรียนทางธรรมชาติ 

ห้องเรียนสายน้ำท่าจีน • เป็นเรือธง (Flagship) ที่ช่วยให้เด็กและชุมชนเกิดความผูกพันและร่วมอนุรักษ์แม่น้ำท่าจีน โดยได้บูรณาการการเรียนการสอนที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรในแม่น้ำ อาทิ  • วิชาดูปลาในคลอง • ชมรมศิลปะเพื่อสายน้ำ • ฐานตรวจสอบคุณภาพน้ำทางด้านเคมี • โครงการผักบุ้งสะดุ้งสารพิษ • ซึ่งทุกคนที่เข้าร่วมหลักสูตรจะได้เป็น || นักสืบสายน้ำ || แห่งลุ่มน้ำท่าจีนด้วย 

นอกจากนี้มีการใช้  กระบวนการ Training for The Trainers  ให้เครือข่ายทั้งภายใน และภายนอกโรงเรียน จับมือกันดูแลสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติด้วยตนเอง และเกิดความรู้สึกหวงแหนแม่น้ำจนเป็นผู้ถ่ายทอดจิตสำนึกอนุรักษ์ธรรมชาติ มีการส่งเสริมให้เด็ก ๆ เชิญชวนให้พ่อแม่และผู้ใหญ่ในชุมชนร่วมกันกลับมาดูแลตั้งแต่ต้นน้ำ กลางน้ำ ปลายน้ำ จนเป็นวิถีชีวิตของชาวลุ่มน้ำท่าจีน

นักสืบสายน้ำยังได้เรียนรู้ภูมิปัญญา การสังเกตภัยพิบัติที่อาจเกิดขึ้นและเรียนรู้การเอาตัวรอด โดยเฉพาะน้ำท่วม มีการทำงานร่วมกับศูนย์จัดการน้ำท่วมลุ่มน้ำท่าจีน และฝึกให้นักสืบสายน้ำสามารถโทรแจ้งเหตุด่วนได้ด้วยตนเอง • และในสถานการณ์ปกติจะมีการให้ความรู้กับครัวเรือนหรือผู้ประกอบอาชีพที่อยู่ริมแม่น้ำ เพื่อร่วมป้องกันแม่น้ำเน่าเสีย ด้วยการไม่ทิ้งขยะและสารเคมี จนเป็นค่านิยมที่ชุมชนถือปฏิบัติในชีวิตประจำวัน 

จากนี้ ทีม สกศ. จะสกัดองค์ความรู้ที่ได้จัดทำสื่อการเรียนรู้เพื่อเผยแพร่ การปลูกฝังจิตสำนึกการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติควบคู่กับการเสริมสร้างทักษะการดำรงชีวิตฯ ในรูปแบบหนังสืออ่านง่าย และคลิปเล่าความรู้ปราชญ์ชาวบ้าน เพื่อสืบสานภูมิปัญญาและเป็นองค์ความรู้ให้สถานศึกษาอื่น ๆ ได้นำไปใช้ในการเรียนการสอนต่อไป