สรุปประเด็นการสนทนารายการรอบรั้วเสมา ช่วงผู้บริหารสนทนา ประเด็น ภูมิปัญญาไทย “หมอมือเปล่า”
| ผู้ดำเนินรายการ : |
รายการรอบรั้วเสมา ช่วงผู้บริหารสนทนา ได้รับเกียรติจาก ครูมงคลชัย เสเล ครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ ๙ ด้านการแพทย์แผนไทย ของสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา ร่วมสนทนาประเด็น ภูมิปัญญาไทย “หมอมือเปล่า”
ทราบมาว่าครูมงคลชัย เสเล ได้รับเลือกให้เป็นครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ ๙ ด้านการแพทย์แผนไทย จากสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา และเป็นเจ้าของฉายา “หมอมือเปล่า” ก่อนอื่นขอให้ครูมงคลชัยเล่าถึงที่มาของฉายาและจุดเริ่มต้นของการทำงานด้านการแพทย์แผนไทย
|
||
| ครูมงคลชัย เสเล : | ครูเกิดที่จังหวัดขอนแก่น เนื่องจากคุณพ่อเป็นหมอนวดแผนโบราณจึงผูกพันกับศาสตร์การนวดมาตั้งแต่เด็ก ประกอบกับผู้ใหญ่ในหมู่บ้านชอบให้นวดหรือเหยียบตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เมื่อได้รับคำชมจึงสนุกกับการนวดจนเกิดเป็นความชอบโดยไม่รู้ตัว แต่ในวัยนั้นไม่ได้นำศาสตร์ดังกล่าวมาประกอบอาชีพ จนกระทั่งประสบอุบัติเหตุทางรถยนต์ ทำให้ร่างกายมีอาการเคล็ดและเดินไม่ได้ ญาติจึงให้ครูเข้ารับการรักษากับหมอนวดพื้นบ้านด้วยการกดจุดจนกลับมาเดินได้เหมือนเดิม เมื่อภรรยาเจ็บป่วย ครูจึงพาภรรยาไปรักษากับหมอนวดแผนโบราณจนหายเป็นปรกติ ระหว่างนั้นครูใช้วิธีครูพักลักจำ รวมถึงค้นคว้าจากตำราเรียนทั้งตำราการแพทย์แผนไทยของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์) และตำราการนวดแบบจีน มาผสมผสานและเริ่มนวดให้ผู้สูงวัยโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย ครูฝึกฝนจนเชี่ยวชาญและสามารถรักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับกล้ามเนื้อโดยไม่ต้องใช้ยา จึงได้รับฉายา “หมอมือเปล่า” | ||
| ผู้ดำเนินรายการ : | ขอให้ครูเล่าถึงนวัตกรรรม “เครื่องดึงหลังแบบพกพา” ที่อยู่ในขั้นตอนการขอจดอนุสิทธิบัตรในเวลานี้ | ||
| ครูมงคลชัย เสเล : |
ครูได้พัฒนาจากวิธีการรักษาของคุณพ่อที่ใช้ผ้าขาวม้าดึงส่วนที่ปวดเมื่อยให้จุดกดทับคลายตัวออก จากนั้นได้นำความรู้ด้านกายวิภาคตามศาสตร์ตะวันตกมาผสานทำให้สามารถคิดค้นนวัตกรรมใหม่คือ “เครื่องดึงหลังแบบพกพา” เพื่อช่วยเหลือคนที่เจ็บป่วย โดยเฉพาะผู้ป่วยที่เข้ารับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์แผนปัจจุบันแล้วไม่พบสาเหตุ ถือเป็นการช่วยชาวบ้านให้สามารถเข้าถึงการรักษาด้วยหลักวิทยาศาสตร์ในรูปแบบแพทย์แผนไทย แทนการรักษาด้วยไสยาศาสตร์ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายได้
ปัจจุบันครูได้พัฒนาเครื่องดึงหลังแบบพกพามาถึง ๒๑ รุ่น ซึ่งอยู่ระหว่างการขอจดอนุสิทธิบัตรจากกรมทรัพย์สินทางปัญญา เครื่องดึงหลังแบบพกพาเป็นอุปกรณ์ที่ไม่ต้องอาศัยเตียง พกพาสะดวก ปรับองศาได้ ใช้ทิศทางการดึงแบบสวนทางเพื่อยืดข้อต่อเส้นเอ็นบริเวณที่มีปัญหาให้คลายตัว ไม่หดเกร็งเพราะจะทำให้อักเสบ การยืดเช่นนี้จะช่วยคลายกล้ามเนื้อ ทำให้เลือดสามารถเข้าไปหล่อเลี้ยง ลดการอักเสบ และหายจากการเจ็บปวดได้โดยไม่ต้องพึ่งยา ด้วยเหตุนี้ เครื่องดึงหลังแบบพกพาจึงเป็นที่ยอมรับในกลุ่มหมอนวด แพทย์แผนไทย และผู้มีอาการปวดหลัง กระดูกสันหลังทับเส้นประสาท หมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อนกดทับเส้นประสาท อีกทั้งยังช่วยให้ผู้ที่ปวดเอว ปวดขา สามารถดูแลตนเองและสมาชิกในครอบครัวได้
|
||
|
ผู้ดำเนินรายการ : |
ครูมงคลชัย มีกลวิธีในการถ่ายทอดองค์ความรู้สู่ชุมชนอย่างไร | ||
| ครูมงคลชัย เสเล : |
ครูได้เปิดคลินิกชื่อว่า “พฤกษาคลินิกการแพทย์แผนไทย” เพื่อเผยแพร่ศาสตร์การนวดและให้บริการรักษาผู้ป่วย โดยเริ่มจากสอบถามถึงอาการเพื่อวิเคราะห์สาเหตุความเจ็บป่วย ซึ่งเดิมพบผู้สูงวัยมีปัญหาปวดข้อเข่าและปวดสะโพกร้าวลงขา แต่ในปัจจุบันเริ่มมีผู้ป่วยวัยทำงานที่มีอาการปวดคอ บ่า และไหล่ จากพฤติกรรมการใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
หลักการของครู คือ “แสดงให้เห็นและทำให้ดู” หากผู้ป่วยแจ้งว่าปวดบริเวณท้ายทอย ครูจะอธิบายให้กับผู้ป่วยหรือญาติให้ทราบว่า จุดที่เจ็บปวดอาจไม่ใช่สาเหตุที่แท้จริง และชี้ให้เห็นบริเวณที่จะนวดรักษาด้วยการกดจุดให้ดูเป็นตัวอย่าง เพื่อบรรเทาอาการปวดให้หายไป บางครั้งอาจให้ญาติทดลองกดจุดตามคำบอกเพื่อสามารถช่วยนวดให้ผู้ป่วยที่บ้านได้ นอกจากนี้ ครูยังเป็นวิทยากรบรรยายให้ความรู้กับบุคลากรสาธารณสุข นักเรียน นักศึกษา และผลิตสื่อเผยแพร่ความรู้ด้านการแพทย์ผ่านสังคมออนไลน์ต่าง ๆ เช่น Youtube เรื่อง “เครื่องดึงหลังแบบพกพา” “อุปกรณ์ดึงคอแบบพกพา” และ “เทคนิคกดจุดเกาะกล้ามเนื้อ” รวมถึง Facebook เพจ “หมอมงคล เทคนิคกดจุดอีกทางเลือก”
|
||
| ผู้ดำเนินรายการ : | จากกรณีที่หญิงตั้งครรภ์ ๖ เดือน เข้าไปใช้บริการร้านนวดแพทย์โบราณในห้างสรรพสินค้าแห่งหนึ่ง จนเกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตัน ช็อค และแท้งลูก อยากให้ครูมงคลชัยให้คำแนะนำประชาชนว่าควรเลือกรับบริการนวดด้วยภูมิปัญญาแพทย์แผนไทยอย่างไร | ||
| ครูมงคลชัย เสเล : |
ต้องเริ่มจากทำความเข้าใจถึงความแตกต่างระหว่างการนวดเพื่อสุขภาพและการนวดแบบแพทย์แผนไทยซึ่งผู้ให้บริการจะต้องมีใบประกอบวิชาชีพแพทย์แผนไทย ในกรณีดังกล่าวเป็นการนวดเพื่อสุขภาพ เพราะผู้ที่เข้ารับบริการไม่ใช้ผู้ป่วย ผู้ให้บริการอาจไม่ได้รับการฝึกฝนที่ถูกต้อง เพราะหากเป็นแพทย์แผนไทยที่มีใบประกอบวิชาชีพจะนวดโดยวิธีเว้นจุดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องเส้นเลือด ทั้งนี้ ก่อนเข้ารับการควรสังเกตร้านนวดแผนไทยจะต้องได้รับการรับรองตามพระราชบัญญัติสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๕๙ ด้วย
|
||
| ผู้ดำเนินรายการ : | สุดท้ายนี้ ขอให้ครูมงคลชัยฝากอะไรถึงผู้รับฟังรายการรอบรั้วเสมา รวมถึงแนะนำว่า ภาครัฐและหน่วยงานด้านการศึกษาควรมีแนวทางส่งเสริมการแพทย์แผนไทยอย่างไร เพื่อให้เด็กรุ่นใหม่ได้สืบสานศาสตร์ที่มีคุณค่า และนำมาเผยแพร่ในฐานะภูมิปัญญาไทยได้อย่างเหมาะสม | ||
| ครูมงคลชัย เสเล : |
ศาสตร์การแพทย์แผนไทยมีรายละเอียดที่อาจต้องใช้เวลามากกว่า ๔ ปี ตามหลักสูตรระดับปริญญาตรีที่กำหนดไว้ จึงอยากเสนอให้มีการสอนศาสตร์นี้ตั้งแต่รายวิชาสุขศึกษาตั้งแต่ระดับประถมศึกษาถึงมัธยมศึกษา เพื่อให้เด็กมีความรู้พื้นฐานและสามารถนำมาเป็นข้อมูลในการตัดสินใจเลือกศึกษาต่อระดับมหาวิทยาลัย อาจเป็นด้านการแพทย์แผนไทย กายภาพบำบัด หรือสาขาอื่นที่เกี่ยวข้อง
สำหรับผู้สนใจโครงการครูภูมิปัญญาไทยสามารถร่วมเสนอข้อคิดเห็นเพื่อพัฒนาการศึกษาไทยได้ที่ สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา ๙๙/๒๐ ถนนสุโขทัย เขตดุสิต กรุงเทพ ฯ ๑๐๓๐๐ เว็บไซต์ www.onec.go.th และ Facebook Fanpage “เด็กไทยในฝัน โดยสภาการศึกษา”
|
||
| ผู้ดำเนินรายการ : | สำหรับวันนี้ขอขอบพระคุณ ครูมงคลชัย เสเล ครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ ๙ ด้านการแพทย์แผนไทย ของสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา ที่มาให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์แก่ท่านผู้ฟังรายการรอบรั้วเสมา | ||
| ***************************************************** |
ประเด็นเด่น สกศ. ดูทั้งหมด
ภารกิจ ผู้บริหาร ดูทั้งหมด
สกศ. เสริมพลังคุณธรรม-โปร่งใส จัดประชุมแนวทางกลไกการพัฒนาองค์กรเพื่อเป็นองค์กรจริยธรรม ฯ
ข่าว สกศ. ดูทั้งหมด
อนุฯ กกส. คณะ 9 • รุกหน้าพัฒนาดัชนีการศึกษาหนุนเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของประเทศ
อ่านเพิ่มเติม
สกศ. ระดมไอเดียวางแผนเสริมความเข้มแข็ง "วิจัยและนวัตกรรม"
อ่านเพิ่มเติม
นัดแรก สกศ. จัด Workshop หนุนเสริมจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะ ตอบโจทย์สถานศึกษา ณ เมืองสระแก้ว
อ่านเพิ่มเติม
สกศ. ลุยเมืองสระแก้ว ชูความสำเร็จห้องเรียนฐานสมรรถนะ • ไขก๊อกคะแนน PISA ด้วยการสร้างเด็กไทยหัวใจ Creative • ณ โรงเรียนบ้านหนองแสง และ โรงเรียนชุมชนบ้านโนนจิก
อ่านเพิ่มเติม
สกศ. ลงพื้นที่ตราด จันทบุรี มุ่งผลิตและพัฒนากำลังคนช่วงวัยการศึกษาขั้นพื้นฐานให้มีเส้นทางการเรียนเชื่อมโยงไปสู่การศึกษาระดับอาชีวศึกษา และอุดมศึกษา
อ่านเพิ่มเติม