สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการวิจัย การจัดสรรงบประมาณเพื่อการศึกษาผ่านตัวผู้เรียน

ปีที่พิมพ์ : 2560

ISBN :

การดำเนินการให้บรรลุตามเจตนารมณ์และแนวทางการจัดการศึกษา จำเป็นต้องมีการทบทวนรูปแบบการจัดสรรงบประมาณเพื่อการศึกษาที่พัฒนามาจากแนวคิด “การเงินด้านอุปสงค์” ที่เน้นและให้ความสำคัญต่อผู้รับบริการทางการศึกษา (อาทิ ผู้เรียน ผู้ปกครอง และผู้ประกอบการในภาคการผลิต) สำนักงานเลขาธิการศึกษา จึงได้ดำเนินโครงการศึกษาวิจัยเรื่อง “การจัดสรรงบประมาณเพื่อการศึกษาผ่านตัวผู้เรียน” โดยได้ศึกษา วิเคราะห์ สังเคราะห์ รูปแบบและวิธีการจัดสรรงบประมาณเพื่อการศึกษาของประเทศไทยและต่างประเทศ ทั้งที่เป็นการสนองทุนผ่านด้านอุปสงค์ (Demand-Side Financing) และอุปทาน (Supply-Side Financing) และจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายแนวทางการพัฒนาระบบการจัดสรรงบประมาณเพื่อการศึกษาที่สะท้อนความแตกต่างของผู้รับบริการทางการศึกษา ได้มากขึ้น

สารบัญ
บทที่ 1 บทนำ 1.1 หลักการและเหตุผล 1.2 วัตถุประสงค์ 1.3 ขอบเขตการศึกษา 1.4 ขั้นตอนการดำเนินงาน และปฏิทินกิจกรรม 1.5 องค์ประกอบของรายงาน
บทที่ 2 แนวคิดว่าด้วยการเงินด้านอุปสงค์ 2.1 ความหมายของการเงินด้านอุปสงค์ 2.2 การเงินด้านอุปสงค์ สำหรับการจัดการศึกษา 2.2.1 รูปแบบและลักษณะของการเงินด้านอุปสงค์ แบบเจาะจง 2.2.2 การเพิ่มโอกาสทางการศึกษา 2.2.3 การเพิ่มคุณภาพของการจัดการศึกษา 2.2.4 การเพิ่มทางเลือกสำหรับผู้เรียน 2.2.5 การเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร 2.3 การเงินก้านอุปสงค์ ด้านสุขภาพ 2.4 บทสรุป
บทที่ 3 คูปองการศึกษา (Educational Vouchers) 3.1 คูปองเพื่อการศึกษา ประสบการณ์ของต่างประเทศ 3.1.1 ประเทศชิลี 3.1.2 ประเทศโคลัมเบีย 3.1.3 ประเทศสวีเดน 3.1.4ประเทศสหรัฐอเมริกา 3.2 ผลต่อผู้เรียน 3.3 ผลต่อการจัดการศึกษาโดยรวม 3.3.1 สาเหตุหรือปัจจุยที่ทำให้คุณภาพเปลี่ยนแปลง 3.3.2 ผลสุทธิต่อการจัดการศึกษา 3.4 บทสรุป
บทที่ 4 การอุดหนุนทางการเงินแบบมีเงื่อนไข (Conditional Cash Transfers) 4.1 ความหมาย และเหตุผลที่เลือกใช้เครื่องมือ 4.2 การออกแบบวิธีการอุดหนุนแบบมีเงื่อนไข และวิธีดำเนินการ 4.3 ผลของการอุดหนุนแบบมีเงื่อนไขด้านการศึกษา 4.3.1 ผลต่ออัตราการเข้าเรียน และการมาเรียน 4.3.2 ผลลัพธ์ที่เกิดกับเด็กนักเรียน (Outcomes in Education)
บทที่ 5 เงินอุดหนุนแบบรายหัวแก่สถานศึกษา (Per Capitation School Grants) 5.1 ความหมาย และแนวคิดของการจัดสรรงบประมาณการศึกษาแบบรายหัว 5.2 หลักเกณฑ์การจัดสรรงบประมาณกาศึกษาแบบรายหัวโดยสูตรจัดสรร 5.2.1 องค์ประกอบของสูตรจัดสรร 5.2.2 การกำกับติดตาม 5.2.3 การประเมินผล 5.3 ประสบการณ์ของต่างประเทศ 5.3.1 สหภาพยุโรป 5.3.2 สหราชอาณาจักร 5.3.3 ประเทศเนเธอร์แลนด์ 5.3.4 ประเทศฟินแลนด์ 5.4 สรุปและข้อสังเกต
บทที่ 6 การจัดสรรงบประมาณการศึกาาขั้นพิื้นฐาน สำหรับประเทศไทย 6.1 การจัดสรรงบประมาณการศึกษาขั้นพื้นฐานของประเทศไทย 6.1.1 ลักษณะการอุดหนุนโรงเรียน ที่มีนักเรียนยากจน 6.1.2 ลักษณะการอุดหนุนตามขนาดโรงเรียน 6.1.3 ลักษณะการอุดหนุนเพิ่มเติมในองค์ประกอบด้านความจำเป็นตามสภาพพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ สภาพเศรษฐกิจของสถานศึกษา 6.1.5 งบประมาณแบบรายหัวผู้เรียน ภาตใต้โครงการเรียนฟรี 15 ปี 6.1.6 การจัดสรรงบประมาณการศึกษาขั้นพื้นฐาน ด้านอุปทาน 6.1.7 การอุดหนุนโรงเรียนเอกชน 6.2 ปัญหาของแนวทางการจัดสรรงบประมาณสำหรับการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานสายสามัญ ของประเทศไทย ในรูปแบบค่าใช้จ่ายรายหัว 6.3 แนวทางการปฏิรูปการจัดสรรงบประมาณผ่านผู้เรียน เพื่อสร้างความเป็นธรรมและเพิ่มประสิทธิภาพการใช้จ่ายงบประมาณ